Người trẻ Thái Lan đổ xô xem bói bằng công cụ AI

Khi Whan hỏi “thầy bói” của mình về tương lai mối quan hệ với bạn trai, cô được cảnh báo rằng: một người trong cặp đôi thì hay hờn dỗi, người còn lại thì lại suy diễn quá mức. “Thầy” khuyên rằng họ nên cởi mở với nhau nhiều hơn. Nhưng điều đặc biệt là lời khuyên ấy không đến từ một người thật mà từ ChatGPT.

Tại Thái Lan, đất nước có truyền thống xem bói lâu đời, ngày càng nhiều người trẻ như Whan, 28 tuổi, bắt đầu tìm đến AI để xem vận mệnh. Trên mạng xã hội, người dùng chia sẻ cách đăng ảnh bàn tay để xem chỉ tay, gửi thông tin ngày sinh để xem tử vi, và cả cách “hỏi tình duyên” chỉ bằng vài dòng chat.

Thông thường, nếu muốn gặp thầy bói cao tay, Whan phải đặt lịch trước vài tháng và chi 599 baht (khoảng 480 nghìn đồng) cho buổi xem kéo dài một tiếng. Nhưng sau khi thấy dân mạng rỉ tai nhau rằng ChatGPT xem chuẩn, cô quyết định thử.

Cô gõ vào ô trò chuyện: “Tôi thấy nhiều người nói bạn có thể xem vận mệnh theo thông tin ngày sinh. Bạn làm được không?”

ChatGPT trả lời: “Rất sẵn lòng”, rồi hỏi cô giờ, ngày và nơi sinh.

Sau khi hài lòng với lần “xem số” đầu tiên, Whan tiếp tục gửi ảnh khuôn mặt để nhờ ChatGPT xem tướng, rồi hỏi thêm về độ hợp tuổi với bạn trai.

Ở Thái Lan, thầy bói, hay còn gọi là “Mor Doo”, đã tồn tại hàng thế kỷ trong văn hóa đa phần là Phật giáo. Người dân tin vào tử vi và các hình thức bói toán, từ các đại gia đến sinh viên chờ kết quả thi.

Ước tính quy mô thị trường tâm linh ở Thái Lan rất đa dạng, nhưng theo Đại học Phòng Thương mại Thái Lan, giá trị ngành này dao động từ 304 đến 456 triệu USD vào năm ngoái.

Một nghiên cứu vào tháng 1 của Ngân hàng Krungsri cho thấy thế hệ trẻ là nhóm tiêu dùng mạnh mẽ nhất các sản phẩm tâm linh online. Trong đó, các app xem bói bằng công nghệ số đang hút sự chú ý của mọi lứa tuổi, đặc biệt phổ biến với Gen Z.

Jirapat Wangcharoen, 27 tuổi, là một nhà sáng tạo nội dung về chiêm tinh và tâm linh, đã nhanh chóng bắt sóng xu hướng. Trên kênh TikTok Nesh the Wizard của mình, Jirapat chia sẻ cách dùng ChatGPT để xem bói. Một video hồi tháng 10 năm ngoái thu hút hàng chục nghìn lượt thích.

Jirapat từng nghiên cứu việc dùng AI như “la bàn cá nhân” khi học cao học ở Úc. Anh nói: “Tôi nhận ra rằng mọi người chỉ muốn xua tan lo âu càng nhanh càng tốt. Nếu 1 giờ sáng mà họ trăn trở điều gì đó, họ sẽ lên ChatGPT hoặc TikTok Live để hỏi ngay”.

“Với người trẻ, nói chuyện với robot còn dễ hơn nói với người thật”, anh nhận xét.

Dù thầy bói vẫn rất dễ tìm trên mạng xã hội hay trước cổng đền chùa, người ta vẫn thường chọn những “thầy quen”, được giới thiệu hoặc đã từng xem rồi. Điều này đồng nghĩa với việc phải chờ khá lâu mới có lịch.

Ruchi Agarwal, phó giáo sư nhân học tại Đại học Mahidol, cho rằng nhu cầu “hỏi tương lai” luôn tăng cao trong thời điểm bất ổn. “Lịch sử cho thấy mỗi khi có khủng hoảng kinh tế hoặc chính trị, người ta lại tìm đến thầy bói hoặc đồng cốt như một liệu pháp tâm lý, hoặc để tìm hướng đi trong cơn bấp bênh”, bà nói.

Điều này đặc biệt đúng với thế hệ trẻ ngày nay – những người lớn lên giữa bất ổn chính trị và đại dịch. “Họ sống tách biệt hơn, dán mắt vào mạng xã hội nhiều hơn”, bà nhận xét.

Ajarn Par, một nữ chiêm tinh gia ở khu Huai Khwang (Bangkok), nơi nổi tiếng với đền Ganesha và các thầy bói, cũng đồng ý như vậy. “Đây là cách xây dựng sức mạnh tinh thần trong một thế giới đầy bất định. Giới trẻ đang cảm thấy mất kiểm soát”, cô nói.

Dù vậy, nhiều người bắt đầu lo lắng về việc tiết lộ thông tin cá nhân như ảnh hoặc ngày giờ sinh cho AI. Không ít ý kiến còn tranh luận liệu ChatGPT có thể trụ vững lâu dài trong thế giới chiêm tinh vốn rất "con người".

Ajarn Par thừa nhận ChatGPT có thể truyền đạt các nguyên lý chiêm tinh, nhưng nghi ngờ khả năng “dẫn đường” thực sự. “Để hướng dẫn đúng đắn, bạn cần có trải nghiệm sống… Thầy bói thật có trực giác con người”, cô nói.

Với cô, nghề bói toán giống như nghề trị liệu tâm lý – nơi con người tìm đến vào thời điểm khó khăn nhất. “Robot không chạm được vào cảm xúc của bạn”.

Còn với Whan, cô thấy cả người thật lẫn AI đều có cái hay riêng. “Với thầy bói người, bạn nhìn được nét mặt, phản ứng của họ. Nhưng AI thì tiện hơn – muốn hỏi lúc nào cũng được, hỏi mãi cũng chẳng ai mắng”.