Nông dân lao đao vì doanh nghiệp dừng thu mua cây an xoa xuất khẩu sang Mỹ
Quảng Trị - Các hộ dân rơi vào cảnh nợ nần khi doanh nghiệp liên kết ngừng thu mua cây an xoa xuất khẩu.
Người dân bức xúc khi doanh nghiệp liên kết ngừng thu mua cây an xoa để xuất khẩu và nợ tiền 3 năm chưa trả. Ảnh: Hàn Nguyên
Vào tháng 2.2022, gia đình ông Trần Văn Tân (thôn Phương An 2, xã Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị) liên kết với Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Agri Dynamics trồng cây an xoa.
Theo ông Tân, doanh nghiệp cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm để xuất khẩu sang Mỹ. Tin tưởng đây là hướng đi giúp gia đình thoát nghèo, ông vay 60 triệu đồng để đầu tư hệ thống tưới, mua giống, thuê công nhân trồng và chăm sóc.
“Sau hơn một năm, tôi thu hoạch vụ đầu tiên được 10 tấn an xoa tươi, được công ty thu mua với giá 12.000 đồng/kg. Thấy họ về tận vườn mua sản phẩm ai cũng mừng. Nhưng rồi họ bất ngờ dừng thu mua, không nói lý do. Hơn 80 triệu đồng tiền hàng vụ đầu đến nay vẫn chưa trả” - ông Tân bức xúc.
Không chỉ hộ ông Tân, 4 hộ dân còn lại tham gia mô hình cũng rơi vào cảnh trắng tay. Sau vụ đầu tiên, doanh nghiệp dừng thu mua, nợ tiền sản phẩm, khiến những vườn an xoa bị bỏ hoang, người dân oằn mình gánh thêm nợ ngân hàng.
Cây an xoa được trồng với hy vọng đổi đời, nhưng doanh nghiệp liên kết ngừng thu mua và chưa chi trả tiền khiến người dân lao đao. Ảnh: Hàn Nguyên
Anh Trần Văn Thu (thôn Bảng Đông, xã Cam Lộ) vay 150 triệu đồng để trồng hơn 1ha an xoa. Vụ đầu tiên thu được 191 triệu đồng nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn còn nợ gia đình anh 82 triệu đồng.
“Máy bơm, ống nước hư hỏng nằm giữa vườn. Cây chết khô hơn một nửa nhìn mà xót xa. Không biết doanh nghiệp có trả nợ hay thu mua nữa không, để tôi còn tính chuyện chuyển sang cây trồng khác. Chờ mãi cũng không biết lấy đâu ra tiền lo cho gia đình và trả lãi ngân hàng” - anh Thu chia sẻ.
Do nhiều năm không được thanh toán, tháng 5.2025, các hộ dân đã gửi đơn khởi kiện ra tòa, nhưng hồ sơ bị trả lại vì thiếu giấy tờ.
“Chúng tôi đang thu thập thêm tài liệu để gửi đơn tố giác đến cơ quan công an, đề nghị điều tra và xử lý theo quy định” - ông Nguyễn Văn Phương (trú tại thôn Bảng Đông) - một hộ dân trồng an xoa và bị công ty nợ hơn 136 triệu đồng, nói.
Ngày 17.11, Phòng Kinh tế xã Cam Lộ cho biết, mô hình trồng an xoa được Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Agri-Dynamics triển khai từ năm 2022 với 7 hộ dân, hướng đến mục tiêu xuất khẩu sang Mỹ với giá thu mua 12.000 đồng/kg. Tuy nhiên, sau vụ đầu năm 2023, doanh nghiệp dừng thu mua mà không thông báo lý do. Hiện còn 5 hộ dân bị nợ tổng cộng hơn 700 triệu đồng. Tháng 9.2023, công ty đã ký cam kết với huyện sẽ thanh toán nợ trước tháng 11.2023 nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện.
Ông Nguyễn Văn Ân, Chủ tịch UBND xã Cam Lộ cho biết sau khi chính quyền hai cấp đi vào hoạt động, xã đã tiếp nhận phản ánh và nhiều lần tìm thị trường tiêu thụ giúp người dân nhưng không đạt kết quả. Không có đầu ra nên xã khuyến khích bà con chuyển đổi cây trồng phù hợp.
“Xã sẽ hỗ trợ 50% chi phí cải tạo đất để giúp người dân giảm bớt khó khăn” - ông Ân cho biết.
