Triển vọng đột phá

Sau những thông tin đề cập đến cuộc gặp thượng đỉnh Nga và Mỹ được Washington hé lộ, đến lượt Điện Kremlin xác nhận đang trong quá trình chuẩn bị khiến sự kiện này càng có thêm cơ sở thành hiện thực.

Trong gần 3 năm đầu của cuộc xung đột Nga - Ukraine, nước Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden gần như đóng kín mọi cuộc tiếp xúc giữa Washington và Moscow. Không có bất cứ kênh chính thức nào giữa hai bên được duy trì trong thời gian này.

Tuy nhiên, ngay từ khi mở đầu nhiệm kỳ mới của mình hồi tháng 1/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạo ra sự khác biệt khi xúc tiến các cuộc gặp trực tiếp với giới chức Nga ở các cấp cao nhất. Ông liên tục có các cuộc điện đàm với Tổng thống Vladimir Putin trong thời gian gần đây, điều không hề có trong nhiệm kỳ của ông Biden.

Ngoài kênh điện đàm, lãnh đạo Mỹ còn cử Đặc phái viên của mình ở Trung Đông là ông Steve Witkoff thực hiện các chuyến đi con thoi tới Moscow để mang thông điệp trực tiếp đến Tổng thống Nga Putin. Sau chuyến đi tương tự mới nhất hôm 6/8 của ông Witkoff, Tổng thống Donald Trump lập tức họp báo và hé lộ về triển vọng một cuộc họp thượng đỉnh Nga - Mỹ “đang đến rất gần”.

Trong cuộc họp báo ngày 7/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đã có cuộc trao đổi rất hiệu quả với Tổng thống Putin thông qua Đặc phái viên Witkoff, qua đó mở ra khả năng sớm diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ ngay trong tuần tới. Ông Trump chưa công bố thời điểm cũng như địa điểm sẽ diễn ra sự kiện được mong chờ này.

Nếu cuộc gặp này diễn ra như dự kiến, đây sẽ thực sự là một bước đột phá mở ra khả năng rõ ràng về kết thúc cuộc xung đột tại Ukraine. Tổng thống Mỹ cũng xác nhận nếu cuộc gặp giữa ông với Tổng thống Nga Putin diễn ra thì ngay sau đó khả năng sẽ là cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Ukraine do ông dàn xếp. Đây cũng sẽ là bước đột phá chưa từng có cho triển vọng hòa bình.

Trong khi các thông tin về các cuộc gặp thượng đỉnh được Washington hé lộ còn gây hoài nghi thì Moscow đã sớm có động thái củng cố thêm tính khả thi của sự kiện này. Trong cuộc họp báo chiều 7/8, Cố vấn đặc biệt về chính sách đối ngoại cho Tổng thống Nga là ông Yuri Ushakov xác nhận, Mỹ và Nga đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc để tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin trong những ngày tới.

Khi cả hai bên cùng xác nhận chính thức, khả năng diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ bàn về xung đột tại Ukraine gần như chỉ còn là vấn đề thời gian. Giới chức Moscow thậm chí còn cho biết hai bên đã bắt đầu thảo luận với nhau về chi tiết của cuộc gặp thượng đỉnh cũng như địa điểm tổ chức và sẽ sớm công bố cụ thể.

Đây là những diễn biến tích cực xuất hiện một cách nhanh chóng ngoài dự đoán, sau những dấu hiệu căng thẳng cao liên quan đến xung đột Nga - Ukraine những ngày gần đây. Nhất là khi có một “tối hậu thư” được Tổng thống Mỹ tuyên bố hôm 28/7 rằng Nga có từ 10 đến 12 ngày để chấp thuận các điều kiện để chấm dứt xung đột tại Ukraine nếu không muốn hứng chịu thêm sự trừng phạt.

Cảnh báo trừng phạt của Mỹ trước đó được cho là không có quá nhiều sức nặng, nhưng những diễn biến tích cực mới nhất về một cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ đã phản ánh tác động phần nào của “tối hậu thư” này. Một khi các lãnh đạo cao nhất của Nga, Mỹ và sau đó có thể là thêm Ukraine chấp nhận ngồi đàm phán trực tiếp với nhau thì triển vọng cho hòa bình sẽ thực sự rõ ràng hơn bao giờ hết.