Nhiệt độ kỷ lục đẩy nhiều địa phương thành nơi khó sống
Nhiệt độ nhiều khu vực có khả năng sớm nóng đến mức con người có thể tử vong khi ở ngoài trời trong vòng vài giờ.
Nhiệt độ cao kỷ lục cuối cùng có thể khiến nhiều vùng đất trở nên quá khắc nghiệt tới mức không còn phù hợp để con người sống. Ảnh minh họa: Xinhua
Tháng 1.2025 là tháng 1 nóng nhất trong lịch sử dù nhiệt độ toàn cầu đang chịu ảnh hưởng của La Nina. Nhiệt độ kỷ lục của tháng 1 nối dài chuỗi nóng bất thường, với 18 trong số 19 tháng liên tiếp nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Nhiệt độ ngày càng khắc nghiệt cuối cùng có thể khiến nhiều vùng đất mà con người đang sinh sống trở nên quá khắc nghiệt tới mức không còn phù hợp để con người sống.
Aidan Charron - nhà khoa học môi trường và phó giám đốc Ngày Trái đất - cảnh báo, những dấu hiệu cảnh báo về tình trạng nắng nóng cực độ đã xuất hiện. “Một số khu vực ở Nam Á, châu Phi cận Sahara và Trung Đông - như Dubai ở Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất - đều sẽ phải đối mặt với một số tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu dưới dạng chỉ số nhiệt độ cực đoan trở nên tồi tệ hơn” - ông chia sẻ với Yahoo News.
Tháng 5.2024, Ấn Độ và Pakistan trải qua đợt nắng nóng kỷ lục với nhiệt độ lên tới 50 độ C. Ông Charron cảnh báo, trong tương lai, thời tiết có thể còn khắc nghiệt hơn. "New Delhi bị ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng bởi nhiệt độ cực cao. Chúng ta có thể dễ dàng thấy chỉ số nhiệt độ ở khu vực này của thế giới khiến cuộc sống ngoài trời gần như không thể thực hiện được vào cuối thế kỷ. Ở Mỹ, việc này cũng sẽ là một vấn đề - ví dụ, Chicago đang trở thành vùng có nhiệt độ cao nghiêm trọng" - ông nói thêm.
Một số khu vực đông dân nhất thế giới ở châu Phi và Đông Nam Á có nguy cơ cao nhất. Các nghiên cứu trước đây cho thấy các thành phố của Yemen như Hudaydah có thể trải qua tới 56 ngày nắng nóng không thể chịu nổi trong một năm, trong khi Aden có 34 ngày. Jeddah ở Saudi Arabia sẽ có 37 ngày, Lahore ở Pakistan sẽ có 24 ngày, trong khi Dubai sẽ có 20 ngày và Delhi sẽ có 6 ngày.
“Ở Iraq và Syria, hạn hán đã liên quan đến căng thẳng xã hội gia tăng và di cư hàng loạt. Đến năm 2050, một số vùng ở Trung Đông có thể có lượng mưa ít hơn tới 30%, biến những khu vực từng màu mỡ thành sa mạc" - ông nói.
Con người có thể sống sót ở nhiệt độ rất cao (trên 50 độ C) khi độ ẩm thấp. Tuy nhiên, trong điều kiện độ ẩm cao, chúng ta không thể chịu được nhiệt độ chỉ 35 độ C trong thời gian dài vì cơ thể không thể làm mát bằng cách đổ mồ hôi. Trong những hoàn cảnh như vậy, ngay cả những người khỏe mạnh nhất cũng có thể tử vong chỉ vài giờ.
Trong những thập kỷ tới, chỉ số nhiệt độ bầu ướt (wet-bulb temperature), chỉ nhiệt độ thấp nhất mà một vật thể có thể giảm xuống khi hơi ẩm bốc hơi khỏi vật thể đó, có thể trở thành yếu tố quan trọng trong việc xác định những khu vực nào trên Trái đất đang nóng lên nhưng vẫn có thể sinh sống được.
“Mức nhiệt độ bầu ướt cao nhất mà con người có thể sống sót là 35 độ C trong khoảng 6 giờ. Những khu vực được dự báo dễ đạt đến mức nhiệt này, và do đó không thể sinh sống được, là Nam Á, Vịnh Ba Tư và Biển Đỏ vào khoảng năm 2050, cũng như miền đông Trung Quốc, một số khu vực Đông Nam Á và Brazil vào năm 2070" - nhà khí hậu học Jennifer Brandon - nhà sáng lập của Wild Beacon Consulting, chia sẻ với Yahoo News.