Phần lớn lượng phát thải toàn cầu là do 10% người giàu nhất gây ra
Một nghiên cứu mới cho thấy 10% người giàu nhất toàn cầu đã gây ra 2/3 lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu kể từ năm 1990, ảnh hưởng nóng nghiêm trọng tới những khu vực nghèo nhất thế giới.
Khí hậu bị chi phối bởi lối sống và đầu tư của người giàu
Dù các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng người có thu nhập cao thải ra lượng khí nhà kính khổng lồ, đây là nghiên cứu đầu tiên định lượng rõ mức độ trách nhiệm của các nhóm giàu có đối với cuộc khủng hoảng khí hậu. Các nhà khoa học lập luận rằng kết quả này là cơ sở vững chắc để thúc đẩy các chính sách tài chính khí hậu và đánh thuế tài sản.
“Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng các hiện tượng khí hậu cực đoan không chỉ là hệ quả của lượng khí thải toàn cầu một cách trừu tượng – chúng có thể được truy ngược về lối sống và lựa chọn đầu tư gắn liền với sự giàu có”, theo Sarah Schöngart, tác giả chính của nghiên cứu.
Lũ lụt ở Somalia năm 2023 sau trận mưa lớn trên khắp miền đông châu Phi. (Ảnh: GI)
Bằng cách kết hợp mô hình khí hậu với dữ liệu về phân phối khí thải theo thu nhập, nhóm nghiên cứu đã mô phỏng kịch bản khí hậu toàn cầu từ năm 1990 đến 2019 nếu không có khí thải từ 10%, 1% và 0,1% người giàu nhất. Kết quả cho thấy:
10% người giàu nhất – thu nhập từ 42.980 euro/năm trở lên – chịu trách nhiệm cho 65% mức tăng nhiệt độ toàn cầu (0,61°C) tính đến năm 2020.
1% người giàu nhất – thu nhập từ 147.200 euro/năm trở lên – gây ra 20% lượng nhiệt toàn cầu.
0,1% người giàu nhất – khoảng 800.000 người có thu nhập trên 537.770 euro – chịu trách nhiệm cho 8%.
Nhóm 10% này thải ra khí nhà kính nhiều hơn 6,5 lần mức trung bình, riêng 1% và 0,1% cao nhất gây ra lượng khí thải cao hơn lần lượt 20 và 76 lần. Trong khi đó, 50% dân số nghèo nhất thế giới chỉ đóng góp rất ít vào hiện tượng ấm lên toàn cầu.
Các nước giàu vẫn từ chối trách nhiệm
Nếu toàn thế giới thải khí giống như nhóm 50% nghèo nhất, mức tăng nhiệt độ kể từ 1990 sẽ rất nhỏ. Ngược lại, nếu cả thế giới sống như 10%, 1% hoặc 0,1% người giàu nhất, nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng lần lượt 2,9°C, 6,7°C hoặc mức không thể sống nổi là 12,2°C.
Carl-Friedrich Schleussner, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh: “Đây không chỉ là một tranh luận học thuật – mà là thực tế ảnh hưởng đến hàng tỷ người. Bỏ qua trách nhiệm khí hậu của nhóm người giàu nhất sẽ khiến chúng ta đánh mất một trong những công cụ mạnh mẽ nhất để giảm thiểu tổn thất trong tương lai”.
Nghiên cứu được công bố trong bối cảnh nhiều quốc gia giàu, bao gồm Mỹ và Anh, phản đối mạnh mẽ việc cung cấp tài chính khí hậu cho các nước nghèo hơn – những nước đang chịu thiệt hại nặng nề nhất do biến đổi khí hậu.
