Ông Trump hé lộ phương án đảm bảo an ninh cho Ukraina giống như Điều 5 NATO

Kế hoạch này sẽ buộc Mỹ và các đồng minh châu Âu phải can thiệp nếu Ukraina bị tấn công trong tương lai - tương tự Điều 5 của Hiệp ước NATO vốn coi “một cuộc tấn công vào một thành viên là tấn công vào toàn khối”.

Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ với AFP rằng, trong cuộc điện đàm ngày 16.8 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky và một số lãnh đạo châu Âu - diễn ra chỉ vài giờ sau thượng đỉnh giữa ông Putin - Trump tại Alaska, Washington đã chính thức nêu ý tưởng nói trên.

Đáng chú ý, Tổng thống Nga Vladimir Putin được cho là đã đồng ý với phương án này.

“Mỹ đã đề xuất một cơ chế bảo đảm an ninh kiểu như Điều 5 nhưng không thuộc NATO, và theo nguồn tin, Tổng thống Putin đã chấp nhận. Tuy nhiên, không ai hiểu vì sao ông ấy đồng ý, trong khi từ trước tới nay Nga luôn phản đối kịch liệt việc Ukraina nhận được bất kỳ bảo đảm an ninh thực chất nào” - nguồn tin nói.

Mátxcơva nhiều lần khẳng định mong muốn gia nhập NATO của Ukraina chính là lý do khởi phát cuộc xung đột năm 2022. Tổng thống Trump cũng đã loại trừ khả năng Ukraina gia nhập NATO.

Các nhà phân tích cho rằng, nếu cơ chế này không mang tính ràng buộc quá mạnh như Điều 5, Nga có thể coi đó là một nhượng bộ có thể chấp nhận được, đồng thời giúp Tổng thống Trump đạt được “hòa ước lịch sử” mà ông theo đuổi.

Trong tuyên bố chung sau cuộc điện đàm với Tổng thống Trump, các lãnh đạo châu Âu nhấn mạnh: “Nga không thể có quyền phủ quyết con đường hội nhập EU và NATO của Ukraina”.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen viết trên X: “Các bảo đảm an ninh mạnh mẽ, bảo vệ lợi ích sống còn của Ukraina và châu Âu, là điều tối quan trọng trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào”.

Trước đó, hồi tháng 3, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni cũng từng đề xuất cấp cho Ukraina bảo đảm an ninh tương tự như các quốc gia thành viên NATO mà không cần kết nạp chính thức, coi đây là lựa chọn ổn định, lâu dài và hiệu quả hơn nhiều phương án khác.

Trong khi đó, Tổng thống Zelensky dự kiến có mặt tại Washington D.C ngày 18.8 để thảo luận trực tiếp với Tổng thống Trump. Một nguồn tin thứ hai nói với AFP rằng, ông sẽ bàn về khả năng tổ chức thượng đỉnh giữa ông Trump - Putin - Zelensky, cùng các vấn đề lãnh thổ, vai trò của châu Âu và những bảo đảm an ninh.