Mỹ quay lại dùng SAT, ACT

Quyết định này được cho là nhằm đảm bảo tính khách quan, nhận diện đúng năng lực chuyên môn và tạo cơ hội cho những học sinh có xuất phát điểm khó khăn nhưng đạt thành tích cao.

Đầu tháng 10, Đại học Princeton thông báo sẽ yêu cầu điểm SAT hoặc ACT, hai kì thi chuẩn hóa năng lực, đối với các hồ sơ tuyển sinh từ năm học 2027 - 2028, trở thành trường Ivy League mới nhất chấm dứt chính sách tuyển sinh không yêu cầu bài kiểm tra. Trước đó, hàng loạt trường hàng đầu như Đại học Johns Hopkins, MIT, Stanford, Đại học Texas tại Austin và toàn bộ hệ thống đại học công lập của bang Georgia và Florida cũng đã quay lại yêu cầu bài thi chuẩn hóa.

Việc thay đổi chính sách là kết quả của nghiên cứu học thuật. Khảo sát năm 2025 của Đại học Dartmouth cho thấy điểm SAT hoặc ACT dự đoán tốt hơn kết quả học tập năm nhất so với điểm trung bình (GPA) hoặc thứ hạng lớp học. GPA, vốn khác nhau giữa các trường và thường chịu ảnh hưởng của tình trạng “lạm phát điểm”, không còn là thước đo chính xác về năng lực học thuật thực sự. Trong khi đó, bài kiểm tra chuẩn hóa như SAT và ACT, với cấu trúc thống nhất, có khả năng phản ánh khách quan hơn mức độ sẵn sàng học đại học của mỗi cá nhân.

Trong những năm gần đây, tuyển sinh đại học có xu hướng phụ thuộc nhiều hơn vào các yếu tố dễ bị thao túng như hoạt động ngoại khóa, bài luận do trí tuệ nhân tạo hỗ trợ hoặc thư giới thiệu từ mạng lưới quan hệ xã hội.

Một số báo cáo của College Board cho thấy, các sinh viên nhập học gần đây gặp khó khăn về tư duy phản biện và kỹ năng học thuật cốt lõi, dẫn đến việc nhiều trường đại học phải mở các khóa học bồi dưỡng lại kiến thức cơ bản. Thậm chí, Harvard đã triển khai một khóa đại số nhập môn để khắc phục khoảng trống kỹ năng toán học trong lớp học đầu vào.

MIT là một trong những trường đầu tiên khôi phục yêu cầu điểm thi, khẳng định rằng bài kiểm tra chuẩn hóa giúp trường đánh giá công bằng hơn với các học sinh có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, những người không có điều kiện học các lớp nâng cao hoặc chuẩn bị hồ sơ hoạt động ngoại khóa quy mô lớn. Khi đánh giá dựa trên năng lực thực chất, những học sinh chăm chỉ nhưng thiếu đặc quyền xã hội có cơ hội được nhận diện và trao cơ hội xứng đáng.

Tuy nhiên, không thể phủ nhận bài kiểm tra chuẩn hóa vẫn tồn tại những hạn chế, đặc biệt là khả năng tạo lợi thế cho học sinh từ gia đình có điều kiện hơn, có thể đầu tư cho luyện thi chuyên sâu. Khác với các cơ hội hoạt động ngoại khóa tốn kém hoặc các dự án “được thiết kế” để gây ấn tượng, việc luyện thi SAT hoặc ACT hiện dễ tiếp cận hơn rất nhiều.

Sự phát triển của các tài nguyên miễn phí trực tuyến, thư viện công cộng, sách luyện thi với chi phí thấp và công cụ hỗ trợ học tập sử dụng AI đã khiến việc nâng điểm trở nên phụ thuộc chủ yếu vào nỗ lực và kỷ luật cá nhân, chứ không phải thu nhập gia đình.

Trải nghiệm của nhiều sinh viên thành công chứng minh rằng việc cải thiện điểm thi có thể làm thay đổi đáng kể cơ hội học tập và nghề nghiệp. Những học sinh có điểm SAT, ACT cao thường nhận được mức học bổng lớn hơn, trong đó nhiều trường áp dụng chính sách học bổng theo thang điểm tăng dần, khuyến khích nỗ lực học tập bền bỉ.