Đức ngả sang Trung Quốc - cú xoay bất ngờ của thương mại toàn cầu
Lần đầu tiên sau nhiều năm, Trung Quốc đã vượt Mỹ để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Đức.
Khu triển lãm ôtô Trung Quốc BYD ở Munich, Đức, ngày 9.9.2025. Ảnh: Xinhua
Bước ngoặt này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế nặng lên hàng hóa châu Âu, làm đảo lộn cục diện thương mại toàn cầu.
Theo hãng tin Anh, trong 8 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Đức và Trung Quốc đạt 163,4 tỉ euro (tương đương 190,7 tỉ USD), nhỉnh hơn so với 162,8 tỉ euro trong quan hệ thương mại Đức - Mỹ.
Số liệu sơ bộ do Cơ quan Thống kê Liên bang Đức (Destatis) công bố cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt trong cán cân thương mại của nền kinh tế lớn nhất châu Âu.
Sự thay đổi này diễn ra giữa lúc Washington áp thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) theo chính sách thương mại mới của Tổng thống Donald Trump. Hiện phần lớn hàng hóa châu Âu bị đánh thuế 15%, trong khi ôtô chịu thuế tới 25% - mức được xem là đòn mạnh giáng vào ngành xuất khẩu chủ lực của Đức.
Báo cáo cho thấy xuất khẩu của Đức sang Mỹ chỉ còn 99,6 tỉ euro trong 8 tháng đầu năm 2025, giảm 7,4% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu là nhu cầu yếu hơn đối với xe hơi, máy móc và hóa chất của Đức.
Dù nhập khẩu hàng hóa Mỹ vào Đức tăng khoảng 9% trong giai đoạn này, cán cân thương mại vẫn nghiêng mạnh về phía Đức, khiến sự sụt giảm xuất khẩu mang tính chi phối tổng thể.
Trong khi đó, thương mại Đức - Trung Quốc tiếp tục được thúc đẩy bởi nhu cầu nhập khẩu linh kiện, thiết bị công nghiệp và xe điện của Trung Quốc, cũng như đầu ra ổn định cho hàng hóa Đức tại thị trường châu Á. Điều này giúp Bắc Kinh lần đầu tiên vượt Washington để trở thành đối tác thương mại số một của Berlin.
Chuyên gia Wang Yiwei, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Liên minh châu Âu thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, nhận định việc Mỹ áp thuế đã “gây rối loạn chuỗi thương mại toàn cầu” và ảnh hưởng đến quan hệ kinh tế của Washington với nhiều quốc gia. Ông cho rằng, trái với xu hướng “bế quan” của Mỹ, sự hợp tác và toàn cầu hóa mang lại lợi ích song phương rõ rệt cho cả Trung Quốc và châu Âu.
Trong khi đó, chuyên gia Carsten Brzeski, Trưởng bộ phận nghiên cứu vĩ mô toàn cầu của ngân hàng ING, nói rằng “khó có khả năng xuất khẩu của Đức sang Mỹ phục hồi trong ngắn hạn”, khi căng thẳng thương mại giữa hai bờ Đại Tây Dương vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
