Thu hút nguồn lực tài chính tư nhân cho chuyển đổi năng lượng

Tham dự tại điểm cầu Việt Nam cùng Bộ trưởng Trần Hồng Hà có các lãnh đạo các Bộ: Ngoại giao, Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Văn phòng Chính phủ.

Tại cuộc họp, ông Mark Carney, đồng Chủ tịch Liên minh Tài chính vì mục tiêu đưa mức phát thải ròng về 0 (GFANZ) cho biết, hiện nay tổ chức GFANZ đã có nguồn lực lên tới hàng trăm tỷ USD để hỗ trợ cho các nỗ lực thực hiện cam kết phát triển bền vững đạt phát thải ròng bằng 0. Tuy nhiên, GFANZ cho rằng cần có sự điều chỉnh các chính sách, quy định để việc chuyển đổi năng lượng được thực hiện một cách nhất quán.

GFANZ đánh giá cao những cam kết tại COP26 của Việt Nam và mong muốn sẽ được nghe nhu cầu của Việt Nam để các nguồn lực đầu tư tư nhân có thể tham gia cùng chính phủ Việt Nam và từ đó trở thành hình mẫu cho các quốc gia thu hút đầu tư tài chính tư nhân phục vụ cho phát triển cơ sở hạ tầng, chuyển đổi năng lượng, giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch, phát triển năng lượng tái tạo…

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, Chính phủ Việt Nam xác định ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng từ hóa thạch sang năng lượng sạch là xu thế tất yếu và sẽ mang lại lợi ích cho đất nước, cho người dân và doanh nghiệp. Hiện nay Việt Nam đã và đang thực hiện kỹ lưỡng từ việc chuyển đổi sang năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo, phát triển các nguồn năng lượng khác nhau, vừa giảm phát thải khí nhà kính vừa xem xét các giải pháp công nghệ thu giữ, chôn lấp, hấp thụ carbon.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, hiện nay Việt Nam có nguồn tài nguyên gió ngoài khơi lớn nhất trong khu vực Đông Nam Á nhờ vào điều kiện địa lý với hơn 3 nghìn km đường bờ biển. Đây là cơ sở để Việt Nam đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng từ than sang năng lượng tái tạo trong thời gian tới. 

Tuy nhiên, việc làm thế nào để phát huy tiềm năng này thành những dự án, các hoạt động hợp tác cụ thể thì Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc quy hoạch các trung tâm năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời (đánh giá tiềm năng, phát triển cơ sở hạ tầng truyền tải điện); gắn kết các khối doanh nghiệp tư nhân để hình thành ngành công nghiệp, sản xuất phụ trợ đối với nguồn năng lượng tái tạo; giúp doanh nghiệp tư nhân đầu tư đổi mới công nghệ, giảm giá thành…

Cần có chính sách thu hút nguồn lực tài chính tư nhân cho chuyển đổi năng lượng

Bộ trưởng mong muốn sẽ có được những ý tưởng hợp tác của các các định chế tài chính, tổ chức tín dụng và tập đoàn quốc tế và cùng tham gia với Việt Nam để thúc đẩy nhanh hơn tiến độ cam kết giảm phát thải của Việt Nam. Bên cạnh tiềm năng về việc chuyển đổi năng lượng, Bộ trưởng cho biết Việt Nam còn nhiều tiềm năng về phát triển các ngành kinh tế khác như giao thông xanh, nông nghiệp xanh, xây dựng xanh… Chính sách của Việt Nam sẽ nhất quán theo hướng phát triển bền vững do đó cần có sự hợp tác của các nhà đầu tư có công nghệ, kinh nghiệm để hai bên vừa có thể đạt được những mục tiêu đặt ra đồng thời tạo ra được những giá trị lớn và lan tỏa.

Tại cuộc họp, lãnh đạo các tổ chức tài chính, tín dụng quốc tế đánh giá cao những chính sách của Việt Nam trong việc hướng đến việc chuyển đổi năng lượng, phát triển bền vững. Các tổ chức tài chính quốc tế cho biết sẽ hỗ trợ vốn, kinh nghiệm, khoa học để làm đòn bẩy thu hút và phát triển những nguồn lực khác cùng tham gia vào phát triển phi carbon nền kinh tế.

Tuy nhiên, để có thể hợp tác thành công, các tổ chức tài chính cho biết chính phủ Việt Nam cần xem xét quy định việc huy động và sử dụng tài chính từ các ngân hàng để chuẩn hóa thành một quy định chung, từ đó nhân rộng và áp dụng cho nhiều ngành, nhiều lĩnh vực chứ không phải cho từng dự án cụ thể về chuyển đổi năng lượng.

Phát biểu tại cuộc họp, ông Alok Sharma, Chủ tịch COP26 cho biết, thỏa thuận Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) đầu tiên đã được các nhà lãnh đạo Nam Phi, Liên minh châu Âu (EU) và các thành viên G7 ký kết. Với thỏa thuận này, các nước phát triển sẽ giúp Nam Phi giảm phát thải carbon trong dài hạn, tập trung vào quá trình chuyển đổi năng lượng một cách công bằng và tạo ra các cơ hội kinh tế mới. Ông Alok Sharma mong muốn tới đây Việt Nam sẽ là quốc gia tiếp theo ký kết thỏa thuận.

Đánh giá cao các ý kiến tại cuộc họp, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết mong muốn sớm có một cơ chế để hai bên cùng trao đổi, làm rõ và xác định các mục tiêu cùng quan tâm. Đối với JETP, Bộ trưởng đồng quan điểm với Chủ tịch COP26 cho rằng JETP như là một khung xác định các nhóm vấn đề lớn về chính sách pháp luật và môi trường đầu tư; chuyển giao công nghệ, cơ chế tài chính công tư với mục tiêu xuyên suốt là chuyển đổi năng lượng. Việt Nam luôn lắng nghe và tạo ra môi trường đầu tư, đưa ra các chính sách phù hợp để các nhà đầu tư tính toán và tham gia.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, quá trình chuyển đổi năng lượng ở Việt Nam sẽ cần huy động nguồn lực tài chính lớn từ xã hội cùng với sự phối hợp triển khai hiệu quả giữa các cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp. Các tổ chức tài chính, ngân hàng có vai trò rất quan trọng, là đòn bẩy, xúc tác để phát triển các chương trình, dự án về khí hậu và năng lượng. Những hành động mạnh mẽ của khối tài chính, ngân hàng sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn của ngân hàng, thu hút các dòng vốn đầu tư cho ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi sang mô hình kinh tế carbon thấp đồng thời mang lại lợi ích cho đất nước, cho người dân và doanh nghiệp.

Đình Tú (t/h)