Không khí lạnh cực mạnh tuần tới, báo hiệu mùa đông rét đậm
Sự kết hợp giữa hiện tượng La Nina và gió tầng bình lưu khiến không khí lạnh mùa đông năm nay bắt đầu sớm, lạnh sâu ở nhiều khu vực.

Dự báo không khí lạnh mạnh tuần tới. Ảnh: Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Việt Nam
Một đợt không khí lạnh cực mạnh dự kiến tràn xuống vào tuần tới đang được các nhà khí tượng xem như dấu hiệu mở màn cho mùa đông khắc nghiệt ở Mỹ.
Theo Trung tâm Dự báo FOX, hai mô hình khí hậu quan trọng - La Nina và dao động tầng bình lưu hai năm một lần (QBO) - sẽ phối hợp khiến những khối khí lạnh ở vùng cực bắc dễ dàng di chuyển xuống tầng thấp hơn, gây rét sớm và rét đậm bất thường.
Khối khí lạnh này được gọi là “Polar Vortex” - hay còn được biết đến là vòng xoáy cực, nằm ở tầng bình lưu cách mặt đất 15-50 km. Vào mùa đông, khi khu vực này gần như không còn ánh Mặt trời, nhiệt độ có thể hạ xuống dưới -70 độ C, khiến không khí trở nên đặc và nặng, sẵn sàng tràn về phía nam nếu lớp ngăn giữa hai tầng khí quyển suy yếu.
Thông thường, El Nino - Dao động phương Nam (ENSO) là yếu tố chính điều khiển khí hậu toàn cầu. Tuy nhiên, năm nay, giai đoạn gió đông của QBO được dự báo sẽ làm suy yếu lớp rào chắn quanh vùng xoáy cực, tạo điều kiện cho luồng khí lạnh xâm nhập xuống tầng đối lưu - nơi con người sinh sống.
Cùng lúc, La Nina làm biến dạng dòng tia gió ở Thái Bình Dương, tạo nhiều “rãnh” để không khí lạnh từ Canada và Bắc Cực dễ dàng tràn sâu xuống phía nam. Theo các dữ liệu thống kê của FOX, những năm cùng xuất hiện La Nina và QBO gió đông đều có xu hướng lạnh hơn trung bình rõ rệt ở khu vực phía đông.
Dù chưa thể xác định chính xác tần suất hay cường độ của các trận bão tuyết, các nhà dự báo thời tiết cho rằng lượng lạnh dồi dào sẽ khiến những cơn bão di chuyển qua khu vực này biến mưa thành tuyết thường xuyên hơn.

Tuyết rơi dày ở New Orleans, Louisiana, Mỹ, ngày 22.1.2025. Ảnh: Xinhua
Các vùng quanh Ngũ Đại Hồ, Trung Tây và Đông Bắc được dự đoán sẽ có tuyết rơi nhiều hơn bình thường trong tháng 12, trong khi những cơn bão ven biển nếu kết hợp với khối không khí lạnh Bắc Cực có thể phát triển thành các trận bão tuyết ven biển dữ dội.
Theo các mô hình dự báo thời tiết uy tín quốc tế, khoảng ngày 14-15.11, tại khu vực cực bắc của Nga sẽ hình thành một lõi tâm lạnh, sau đó vùng lõi tâm dịch chuyển xuống phía nam và đạt cường độ rất mạnh tại Sirberia (Nga) và Mông Cổ, chỉ số khí áp thời điểm mạnh nhất có thể đạt mức 1055mbar và nhiệt độ thấp nhất vùng lõi tâm giảm xuống mức âm 25 đến âm 20 độ C.
Đặc biệt, sóng lạnh cường độ mạnh từ rìa đông nam và nam lõi tâm lạnh tràn sâu xuống phía nam và về đến Việt Nam trong khoảng ngày 16-17.11, cường độ được đánh giá là rất mạnh với biểu hiện là đường front lạnh dày đặc và lan sâu xuống phía nam.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia Việt Nam, do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường kết hợp với trường phân kỳ trên cao nên từ đêm 12-15.11, ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An xảy ra tình trạng ít mây, ngày trời nắng.
Trong các đêm từ 12-15.11, nhiệt độ thấp nhất ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An giảm mạnh, phổ biến trong khoảng 16-18 độ C, vùng núi Bắc Bộ có nơi dưới 13 độ C. Đêm và sáng sớm ở các khu vực này trời rét, vùng núi cao có nơi rét đậm.





