TPHCM chính thức dừng thu phí sử dụng vỉa hè, lòng đường
TPHCM chính thức dừng thu phí sử dụng vỉa hè, lòng đường sau hơn một năm triển khai và đang xây dựng đề án mới phù hợp với bối cảnh thành phố sau sáp nhập.
UBND TPHCM vừa ban hành quyết định bãi bỏ Quyết định 32/2023/QĐ-UBND ngày 26.7.2023 quy định về quản lý và sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố trên địa bàn thành phố.
Hiện Sở Xây dựng TPHCM đang xây dựng Đề án quản lý, khai thác vỉa hè và lòng đường áp dụng cho toàn thành phố sau khi sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Mục tiêu của đề án là khai thác hiệu quả không gian vỉa hè cho các hoạt động ngoài giao thông, song vẫn bảo đảm an toàn, trật tự và mỹ quan đô thị.
Tuy nhiên, Sở Xây dựng TPHCM cho biết, nhiều nội dung thực tế phát sinh tại TPHCM chưa được quy định trong Nghị định 165/2024/NĐ-CP, chẳng hạn việc sử dụng tạm vỉa hè để kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa hay đặt các công trình tạm. Bên cạnh đó, Nghị định 44/2024/NĐ-CP về quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ cũng chưa phù hợp với đặc thù của TPHCM sau sáp nhập.
Do đó, Sở Xây dựng kiến nghị Bộ Xây dựng rà soát và đề xuất Chính phủ sửa đổi các nghị định liên quan để làm cơ sở pháp lý xây dựng đề án mới, hướng đến quản lý vỉa hè một cách hiệu quả, minh bạch và phù hợp với thực tiễn của TPHCM.
Theo Quyết định 32, từ đầu năm 2024, một số hoạt động được phép sử dụng có thu phí một phần vỉa hè, lòng đường như: tổ chức sự kiện văn hóa – thể thao, lễ hội, diễu hành; giữ xe phục vụ hoạt động văn hóa; kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa; trông giữ xe có thu phí; trung chuyển rác sinh hoạt...
Mức phí dao động từ 50.000 - 350.000 đồng/m²/tháng đối với hoạt động trông giữ xe; từ 20.000 - 100.000 đồng/m²/tháng đối với các mục đích khác như kinh doanh dịch vụ, buôn bán, tổ chức sự kiện văn hóa…
Tuy nhiên, đến tháng 5.2024, Quận 1 (trước đây) mới là địa phương đầu tiên thí điểm cho thuê vỉa hè làm điểm kinh doanh dịch vụ, sau đó mở rộng sang các quận 3, 4, 8, 10, 12 (trước đây).
Theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM, tính đến tháng 7.2025, tổng số phí thu được chỉ đạt khoảng 8,5 tỉ đồng.
Sau hơn một năm thí điểm, số tiền thu được thực tế quá thấp so với kỳ vọng ban đầu. Trước đó, khi xây dựng đề án, Sở Giao thông Vận tải TPHCM (nay là Sở Xây dựng) từng tính toán rằng với hơn 600 tuyến đường có lộ giới trên 9 m, nếu được khai thác cho thuê làm bãi giữ xe thì nguồn thu có thể đạt khoảng 550 tỉ đồng mỗi năm.
Bên cạnh đó, khoảng 1.143 tuyến đường có vỉa hè rộng từ 3 m trở lên, nếu được cho thuê phục vụ hoạt động kinh doanh, dự kiến mang lại hơn 971 tỉ đồng/năm.
Sở Xây dựng TPHCM đánh giá việc thu phí giúp hợp pháp hóa các hoạt động tạm sử dụng vỉa hè, góp phần cải thiện mỹ quan đô thị.
Tuy vậy, quá trình triển khai còn thiếu đồng bộ, nhiều địa phương chưa thực hiện nghiêm, dẫn đến tình trạng buôn bán, giữ xe trái phép vẫn phổ biến; đồng thời, đặt ra những băn khoăn về tính minh bạch và hiệu quả của chính sách.
