Nóng trong tuần: Dự thảo hàng loạt chính sách giáo dục

Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục

Một trong những thông tin giáo dục nhận được nhiều sự quan tâm tuần qua là Bộ GD&ĐT công bố dự thảo hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Dự thảo lấy ý kiến góp ý từ 9/5/2025 - 9/7/2025.

Dự thảo Luật có nhiều nội dung mới đáng chú ý. Trong đó một số nội dung đáng chú ý của dự thảo Luật là xác lập giáo dục nghề nghiệp là một cấp học, gồm trung học nghề và cao đẳng, đào tạo trình độ sơ cấp, trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng.

Trung học nghề dành cho học sinh sau THCS, tích hợp kiến thức văn hóa phổ thông nền tảng và kỹ năng nghề, hướng tới đạt trình độ sơ cấp hoặc trung cấp.

Cao đẳng dành cho người học sau THPT hoặc tương đương, đào tạo ở trình độ cao đẳng.

Cách thiết kế này bảo đảm cấu trúc hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng phân rõ cấp học, phân loại rõ trình độ đào tạo và tăng cường tính mở, liên thông, phù hợp với Khung trình độ quốc gia và thông lệ quốc tế.

Dự thảo Luật quy định bỏ bằng tốt nghiệp THCS và giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường THCS/người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận hoàn thành chương trình THCS thay cho việc Trưởng phòng GD&ĐT cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp THCS;

Giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường THPT/người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục THPT cấp bằng tốt nghiệp THPT thay cho việc Giám đốc Sở GD&ĐT cấp bằng tốt nghiệp THPT.

Về Hội đồng trường, dự thảo Luật sửa theo hướng bỏ Hội đồng trường ở cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập. Đây là một bước đi cần thiết nhằm làm gọn bộ máy, tăng hiệu lực thực thi, và tạo điều kiện để đổi mới thực chất hoạt động nhà trường dựa trên các thiết chế dân chủ sẵn có như cấp ủy, công đoàn, Ban đại diện cha mẹ học sinh, Hội đồng Sư phạm...

Về sách giáo khoa và tài liệu giáo dục, dự thảo Luật xác định rõ tài liệu giáo dục địa phương không phải là sách giáo khoa. Đồng thời, sửa đổi quy định về thẩm quyền biên soạn và thẩm định tài liệu giáo dục địa phương theo hướng: Giao Giám đốc Sở GD&ĐT tổ chức biên soạn tài liệu giáo dục địa phương, Hội đồng thẩm định cấp tỉnh thẩm định và UBND cấp tỉnh phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương.

Dự thảo Luật đồng thời sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ nhiều quy định có liên quan đến thủ tục hành chính. Những điều chỉnh giúp rút ngắn thời gian xử lý, giảm thiểu chi phí và hồ sơ giấy tờ cho người học và nhà đầu tư; tạo thuận lợi cho việc triển khai dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực giáo dục; tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm giải trình, giảm nguy cơ phát sinh tiêu cực trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính; khơi thông điểm nghẽn, thúc đẩy đầu tư vào giáo dục ngoài công lập và mở rộng quyền tự chủ cho cơ sở giáo dục.

Ngoài ra, về thẩm quyền thành lập, sáp nhập, chia tách nhà trường, để phù hợp với chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, dự án Luật sửa đổi theo hướng: Giao UBND cấp xã quản lý cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở; UBND cấp tỉnh hoặc Giám đốc Sở GD&ĐT quản lý cơ sở giáo dục ở các cấp học còn lại, trừ những trường hợp thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.

Trong tuần, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cũng chủ trì 2 hội thảo lấy ý kiến góp ý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục: Hội thảo ngày 14/5, tổ chức tại Bộ GD&ĐT và hội thảo ngày 16/5, tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Liên quan đến xây dựng các luật về giáo dục, tuần qua, Bộ GD&ĐT cũng tổ chức Hội nghị Tham vấn chính sách Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); Tọa đàm Tham vấn chính sách xây dựng Luật Giáo dục đại học (sửa đổi). Cả hai hoạt động đều do Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn chủ trì.

Dự thảo 2 chính sách quan trọng đối với nhà giáo

Cùng với dự thảo hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, tuần qua, Bộ GD&ĐT cũng công bố 2 dự thảo chính sách đáng chú ý đối với nhà giáo, đó là: Dự thảo Nghị định quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; dự thảo Thông tư quy định chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập.

Ngoài ra, dự thảo Nghị định về hướng nghiệp và phân luồng trong giáo dục cũng được Bộ GD&ĐT công bố.

Dự thảo Nghị định quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức và người lao động trong các cơ sở giáo dục công lập áp dụng cho tất cả viên chức và người lao động (bao gồm người tập sự, thử việc, hợp đồng) tại các cơ sở giáo dục công lập thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, trừ các cơ sở thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và cơ quan cơ yếu.

Dự thảo điều chỉnh mức phụ cấp ưu đãi theo nghề cụ thể như sau:

Giáo viên mầm non: Tăng phụ cấp từ 35% lên 45% ở vùng thuận lợi và lên 80% ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nhằm phản ánh đúng mức độ phức tạp và áp lực công việc.

Giáo viên trường dự bị đại học: Nâng phụ cấp từ 50% lên 70%, ngang bằng với giáo viên trường phổ thông dân tộc nội trú, đảm bảo công bằng cho các nhiệm vụ tương đồng.

Nhân viên trường học: Bổ sung phụ cấp lần đầu tiên, với mức 15% cho các vị trí hỗ trợ, phục vụ (thư viện, văn thư,...), 20% cho chức danh chuyên môn dùng chung (kế toán, y tế,...), và 25% cho chức danh chuyên ngành, nhằm ghi nhận vai trò quan trọng của họ.

Dự thảo đồng thời quy định chi tiết hơn về cách tính phụ cấp; bổ sung quy định về thời gian không được tính hưởng phụ cấp và bổ sung quy định về điều khoản áp dụng.

Tại dự thảo Thông tư quy định chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập có một số điểm mới đáng chú ý như sau:

Chỉ quy định tổng số giờ dạy tối đa trong một năm học mà mỗi cơ sở giáo dục được chi trả tiền lương dạy thêm giờ. Bổ sung quy định: Tổng số giờ dạy thêm trong một năm học của tất cả nhà giáo không được cao hơn tổng số giờ dạy thêm giờ tối đa trong một năm học của cơ sở giáo dục.

Trường hợp môn học không thể bố trí đủ nhà giáo giảng dạy, nhà giáo phải dạy vượt quá số giờ tối đa được thanh toán, thì người đứng đầu cơ sở giáo dục báo cáo cơ quản quản lý có thẩm quyền để thực hiện chi trả tiền lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo.

Về tổng số giờ được chi trả tiền lương dạy thêm giờ được quy định như sau: Đối với giáo viên mầm non không quá số giờ làm thêm theo quy định của pháp luật về lao động; đối với nhà giáo khác không quá 150 giờ dạy.

Dự thảo cũng bổ sung quy định về trách nhiệm chi trả tiền lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo dạy liên trường hoặc biệt phái và quy định về việc chi trả tiền lương dạy thêm giờ cho nhà giáo công tác không đủ 1 năm học;

Bổ sung quy định “nhiệm vụ đã được nhận thù lao bằng tiền hoặc phụ cấp thì không được quy đổi ra giờ dạy hoặc giảm định mức tiết dạy để tính tiền lương dạy thêm giờ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Việc chi trả tiền lương dạy thêm giờ cho nhà giáo thực hiện sau khi kết thúc năm học…"

Thành tích xuất sắc của học sinh Việt Nam

Tuần qua, học sinh Việt Nam mang về tin vui với kết quả xuất sắc khi tham dự Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế 2025 và Olympic Hóa học Quốc tế Mendeleev lần thứ 59.

Trong đó, tại Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế Regeneron ISEF 2025, đoàn học sinh Việt Nam ghi dấu ấn lịch sử, đạt thành tích cao nhất từ trước đến nay với 2 giải Nhì, 1 giải Ba, 3 giải Tư và 5 giải Đặc biệt từ các nhà tài trợ.

Ngày 12/5, Bộ GD&ĐT nhận được thông tin chính thức về kết quả của đoàn học sinh Việt Nam tại Kỳ thi Olympic Hóa học Quốc tế Mendeleev lần thứ 59. Cả 4 học sinh tham dự đều xuất sắc đoạt huy chương, gồm 2 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Bạc.

Hội nghị tuyển sinh Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên năm 2025

Sáng 16/5, tại Hà Nội, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị triển khai công tác tuyển sinh Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) và Giáo dục thường xuyên (GDTX) năm 2025. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn dự và phát biểu tại hội nghị.

Báo cáo công tác tuyển sinh trình độ trung cấp, cao đẳng năm 2024, Phó Cục trưởng Cục GDNN và GDTX Phạm Vũ Quốc Bình cho biết:

Tính đến tháng 12/2024, cả nước có 1.886 cơ sở GDNN, gồm 399 trường cao đẳng, 429 trường trung cấp. Kết quả công tác tuyển sinh của các trường trung cấp, cao đẳng trên cả nước là 2.430.000 người, đạt 100% kế hoạch đề ra.

Về tuyển sinh học viên học chương trình GDTX cấp THPT, công tác giao chỉ tiêu tuyển sinh chương trình GDTX cấp THPT được thực hiện trên cơ sở tổng hợp nhu cầu, điều kiện tổ chức thực hiện và kiểm tra thực tế tại các đơn vị có đề xuất tổ chức lớp GDTX cấp THPT.

Nhìn chung, công tác tuyển sinh các trình độ trong GDNN nói chung, tuyển sinh trung cấp, cao đẳng nói riêng có những chuyển biến tích cực và hoàn thành được các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Công tác phân luồng, thu hút học sinh tốt nghiệp THCS, THPT vào học các trình độ GDNN ngày càng hiệu quả hơn.

Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn chia sẻ với những khó khăn “điểm nghẽn” của các cơ sở GDNN. Vì vậy, các trường cần phải thay đổi từ chính tư duy, nhìn nhận vấn đề, từ đó thay đổi trong cách làm để đạt được nhiều kết quả tốt hơn.

Mỗi trường cần phải nhìn nhận sứ mệnh của mình đó là đào tạo, phát triển con người, mang lại giá trị tốt hơn cho người học; đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực của doanh nghiệp, phục vụ cho phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Khi chúng ta thực hiện tốt sứ mệnh của mình, thì sẽ nâng cao số lượng và chất lượng tuyển sinh.