Chính quyền địa phương 2 cấp: Quảng Ninh sắp xếp các cơ sở giáo dục, giảm 50% số hiệu trưởng
Giữa tháng 10/2025, tỉnh Quảng Ninh tiến hành sắp xếp lại các cơ sở giáo dục theo hướng giảm 50% số cơ sở trực thuộc xã, phường, đặc khu quản lý. Việc sáp nhập, sắp xếp lại các trường học, cơ sở giáo dục không thu gọn hay ảnh hưởng đến học tập của học sinh so với trước đây mà chỉ phù hợp với thực tế vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Việc giảng dạy của giáo viên, đặc biệt là học tập của học sinh, vẫn diễn ra bình thường tại điểm trường hiện tại, không thay đổi lớp, thầy, cô giáo, lịch học. Đây là bước đi chiến lược, vừa tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý, tạo điều kiện để tập trung nguồn lực, đầu tư chiều sâu cho giáo dục, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của địa phương trong giai đoạn mới.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh, đến tháng 9/2025, toàn tỉnh có 637 cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học (56 trường tư thục) với khoảng 400.000 trẻ em, học sinh, học viên, sinh viên (chiếm trên 28% dân số). Trong đó, 13,03% học tại các trường tư thục, riêng cấp trung học phổ thông là 35,97% (cao nhất cả nước). Cơ sở giáo dục công lập có 579 trường/trung tâm thuộc quản lý của UBND cấp xã, Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh, bộ, ngành Trung ương.
Sau sắp xếp, 54 đơn vị hành chính cấp xã ở tỉnh có 522 trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở công lập trực thuộc cấp xã quản lý. Do đặc điểm vùng miền của tỉnh, số cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở trên mỗi địa bàn phân bổ không đồng đều, 10 đơn vị cấp xã có không quá 5 cơ sở giáo dục, trong khi 7 đơn vị có trên 15 cơ sở giáo dục. Tại một số đơn vị cấp xã, tổng số nhóm/lớp của các cơ sở giáo dục công lập tương đối nhỏ, chưa vượt quá quy mô tối đa của một cơ sở giáo dục. Cụ thể, 12 đơn vị có dưới 30 nhóm/lớp mầm non, 11 đơn vị có không quá 40 lớp tiểu học, 33 đơn vị có không quá 45 lớp trung học cơ sở.
Các trường học, cơ sở giáo dục công lập hiện còn thiếu gần 4.000 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên so với định mức, trong đó, đáng chú ý nhất là còn thiếu trên 2.600 giáo viên.
Như vậy, thực tế quy mô trường lớp trước sáp nhập còn phân tán, nhỏ lẻ, cùng tình trạng thiếu hụt giáo viên đứng lớp, chưa bảo đảm cơ cấu hợp lý đã và đang tạo áp lực lớn trong các nhà trường, đòi hỏi phải sắp xếp lại mạng lưới trường, lớp gắn với tinh gọn bộ máy, sử dụng hiệu quả đội ngũ hiện có và cơ cấu lại nhân lực theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo Kế hoạch số 253/KH-UBND ngày 6/10/2025 của UBND Quảng Ninh về thực hiện sắp xếp tinh gọn các tổ chức bên trong, các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, UBND cấp xã thực hiện sắp xếp các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn giảm khoảng 50% đầu mối cơ sở giáo dục trở lên nhưng ít nhất phải đảm bảo có trường mầm non, trường trung học cơ sở.
Theo đó, UBND các xã, phường, đặc khu thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị thuộc thẩm quyền, thẩm định, phê duyệt theo thẩm quyền, hoàn thành sắp xếp trước ngày 15/10/2025. Tuy nhiên, đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ninh cho biết, đến ngày 15/10, vẫn còn một số ít địa phương chưa thực hiện xong đề án sắp xếp đơn vị giáo dục công lập. Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc sắp xếp này.
Theo kế hoạch sắp xếp, sáp nhập các trường học, cơ sở giáo dục công lập theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đối với khối cơ sở giáo dục trực thuộc UBND cấp xã, toàn tỉnh sắp xếp 520 trường học thành 251 trường, giảm 269 trường. Trong đó, cấp mầm non giảm 97 trường/tổng số 185 trường, cấp tiểu học giảm 104 trường/tổng số 152 trường, các trường có cấp trung học cơ sở giảm 68 trường/tổng số 183 trường.
Việc sắp xếp được tính toán kỹ, không sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông; không sáp nhập cơ sở giáo dục thường xuyên với trường phổ thông; chỉ thực hiện sáp nhập trường, điểm trường trong cùng đơn vị hành chính cấp xã; ưu tiên mô hình liên cấp tiểu học - trung học cơ sở ở những vùng dân cư thưa, địa bàn đi lại khó khăn.
Điển hình, đặc khu Cô Tô, sau sắp xếp, đặc khu còn 4 trường (1 mầm non, 3 trường tiểu học và trung học cơ sở), giảm 5 đầu mối so với trước đây (giảm 55,55%) nhưng giữ nguyên quy mô nhóm, lớp và số lượng học sinh (1.602 học sinh). Cô Tô thành lập 3 trường liên cấp gồm: Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Cô Tô (sáp nhập Trường Tiểu học và Trường Trung học cơ sở Cô Tô), Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Đồng Tiến (sáp nhập Trường Tiểu học và Trường Trung học cơ sở Đồng Tiến), Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Thanh Lân (sáp nhập Trường Tiểu học và Trường Trung học cơ sở Thanh Lân).
Đối với khối cơ sở giáo dục trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh đã tiến hành sáp nhập Trường Phổ thông dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Tiên Yên với Trường Phổ thông dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông tỉnh; sáp nhập Trường Trung học phổ thông Cửa Ông với Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong trên cùng địa bàn phường Cửa Ông. Cùng với đó sáp nhập 14 trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên tỉnh, làm cơ sở để chuyển đổi thành trung học nghề theo chỉ đạo của Trung ương.
Tính chung toàn tỉnh, sau khi hoàn thành sắp xếp, Quảng Ninh giảm 284 cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, tương đương tỷ lệ tinh gọn khoảng 50%./.
Văn Đức
