Camera AI phát huy hiệu quả góp phần giảm ùn tắc giao thông tại Thủ đô

* Đường thông, hè thoáng

Trung tâm điều khiển giao thông, Công an thành phố Hà Nội được đưa vào vận hành ngày 13/12, với hạ tầng kỹ thuật hiện đại, gồm 1.837 camera các loại, tích hợp đồng bộ các phân hệ giám sát, điều hành và xử lý vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Tới nay, hệ thống camera AI phát huy hiệu quả khi phát hiện hơn 1.000 trường hợp vi phạm, chủ yếu là không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông (hơn 620 trường hợp), không đội mũ bảo hiểm (hơn 360 trường hợp), cùng một số hành vi dừng, đỗ, đón trả hành khách sai quy định. Việc xử lý vi phạm được thực hiện khách quan, minh bạch trên môi trường điện tử, góp phần nâng cao tính răn đe và phòng ngừa vi phạm.

Trung tá Đào Việt Long, Phó trưởng Phòng Cảnh sát giao thông (Công an thành phố Hà Nội) thông tin, hệ thống điều khiển đèn tín hiệu giao thông ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hoạt động theo nguyên tắc tự động, linh hoạt, căn cứ trực tiếp vào lưu lượng phương tiện thực tế tại từng nút giao, từng thời điểm trong ngày, thay thế phương thức phân bổ chu kỳ đèn cố định trước đây. Nhờ đó, năng lực thông hành qua nút giao được nâng cao, góp phần giảm xung đột giao thông, hạn chế ùn ứ cục bộ.

Sau thời gian vận hành, nhiều nút giao trên các trục đường chính như Trần Phú, Trần Hưng Đạo, Phố Huế, Hai Bà Trưng, Nguyễn Thái Học, Giải Phóng, Trường Chinh…, lưu lượng phương tiện trong cùng khung giờ giữa thời điểm trước triển khai - ngày 12/12 đến ngày 19/12 cho thấy, 100% nút giao được áp dụng điều khiển đèn tín hiệu bằng AI đều ghi nhận lưu lượng phương tiện tăng.

Cụ thể, mức cải thiện lưu lượng dao động từ khoảng 4% đến trên 18%, tùy theo đặc điểm hình học của nút giao và cơ cấu dòng xe. Nhiều nút giao có lưu lượng lớn ghi nhận mức tăng trên 10%, tiêu biểu như nút Trần Phú – Hoàng Diệu tăng trên 18%; các nút Trần Hưng Đạo – Bà Triệu và Trần Hưng Đạo – Quang Trung tăng khoảng 15–16%; các nút trên trục Phố Huế – Hàng Bài tăng phổ biến từ 13–14%. Đáng chú ý, các nút giao có tính chất phức tạp, mật độ phương tiện cao như Nguyễn Thái Học – Tôn Đức Thắng, Giải Phóng – Trường Chinh vẫn duy trì mức cải thiện ổn định từ 6–11%, cho thấy hệ thống vận hành hiệu quả, tin cậy trong điều kiện giao thông đông đúc.

Chị Nguyễn Phương Linh, trú tại ngõ 62 Lý Thường Kiệt cho biết, do tính chất công việc, chị hay phải tan ca làm muộn, đôi khi việc dừng chờ đèn đỏ quá lâu ở các nút giao trong khi không có phương tiện lưu thông phía trước mặt khiến lộ trình bị ảnh hưởng. Khi hệ thống giao thông thông minh đi vào hoạt động, việc dừng chờ đèn đỏ không còn là một khoảng thời gian cố định mà trở nên linh hoạt theo thời gian thực. “Nếu phía trước ngã tư thông thoáng, sau ít giây tính toán, đèn tín hiệu lập tức chuyển sang màu xanh và tôi dễ dàng di chuyển an toàn mà không phải chờ quá lâu, đặc biệt khi thời tiết xấu hoặc khi đêm muộn”.

* Ý thức người dân chuyển biến tích cực

Ý thức chấp hành pháp luật giao thông của người tham gia giao thông có chuyển biến tích cực. Nhiều người dân cho biết, trước đây họ thường lái xe theo bản năng hoặc phản xạ theo từng tình huống cụ thể trên đường (đôi khi không thể xử lý chính xác vì thời gian hoặc điều kiện ngoại cảnh tác động). Tuy nhiên, từ khi hệ thống camera AI đi vào hoạt động như một phương tiện giám sát tự động, hoạt động liên tục, không “linh động”, không bỏ sót, trực tiếp tác động tích cực đến tâm lý người điều khiển phương tiện. Không còn tâm lý “đối phó”, người tham gia giao thông đã chấp hành nghiêm hiệu lệnh đèn tín hiệu, những hành vi vi phạm như dừng đỗ xe sai quy định, vượt đèn đỏ, sử dụng điện thoại khi lái xe giảm đi rõ rệt. Nhiều người dân bày tỏ sự đồng tình, đánh giá việc ứng dụng AI trong điều hành giao thông giúp giao thông minh bạch, công bằng hơn, tạo thói quen chấp hành luật một cách tự giác.

Anh Đặng Ngọc Anh (43 tuổi), lái xe tại phường Cầu Giấy chia sẻ: “Chúng tôi rất ủng hộ thành phố đưa hệ thống giao thông thông minh vào hoạt động. Bản thân tôi cũng như đồng nghiệp cũng tập trung hơn trên đường, không sử dụng điện thoại hay làm việc gì mất tập trung khi lái xe. Lưu lượng giao thông ổn định khiến tôi cảm thấy an toàn hơn”.

Anh Nguyễn Tuấn Anh, lái xe taxi tại phố Quang Trung (phường Hoàn Kiếm) đánh giá cao tính chính xác và minh bạch của hệ thống camera AI. “Việc xử lý vi phạm bằng hình ảnh là rất xác thực”, anh Tuấn Anh nhận xét.

Trong bối cảnh cuối năm, khi nhu cầu đi lại tăng cao để chuẩn bị đón năm mới, Tết Nguyên đán và các sự kiện lớn trong năm tới, việc Trung tâm tín hiệu đèn giao thông thông minh đi vào vận hành được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể áp lực cho hệ thống giao thông Thủ đô. Kết quả bước đầu khẳng định hiệu quả và tính khả thi của việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác tổ chức, điều hành và quản lý giao thông đô thị. Với nền tảng đó, cùng sự vào cuộc đồng bộ của hạ tầng công nghệ, lực lượng chức năng và ý thức người dân, Thủ đô Hà Nội đang từng bước tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng một đô thị giao thông thông minh, an toàn và bền vững./.

Hùng Mạnh