Bộ VH,TT&DL cấp phép khai quật chùa cổ thời Trần tại Hà Giang
Phát hiện dấu tích vào cuối năm 2023, chùa Ba Tự, thôn Bó Củng, thị trấn Yên Phú (Bắc Mê, Hà Giang được giới khoa học xác định có từ thời nhà Trần.
![]() |
Thời gian khai quật từ ngày 1/4 - 15/5, trên diện tích 80m2. Chủ trì khai quật là ông Bùi Đức Tân - Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hà Giang.
Quyết định cho biết, trong thời gian khai quật, Bảo tàng tỉnh Hà Giang cần chú ý bảo vệ địa tầng của di tích; có trách nhiệm tuyên truyền cho nhân dân về việc bảo vệ di sản văn hoá ở địa phương, không công bố kết luận chính thức khi chưa có sự thỏa thuận của cơ quan chủ quản và Cục Di sản văn hóa.
Tháp đất nung thời Trần khai quật tại nền chùa Ba Tự năm 2023.
Những hiện vật thu thập được trong quá trình khai quật, Bảo tàng tỉnh Hà Giang và ngành văn hóa tỉnh này có trách nhiệm giữ gìn, bảo quản tránh để hiện vật bị hư hỏng, thất lạc.
Trước khi công bố kết quả của đợt khai quật, cơ quan được cấp giấy phép trao đổi, thống nhất với Cục Di sản văn hóa.
Dấu tích chùa Ba Tự được phát hiện và thực hiện khai quật vào cuối năm 2023, trên một quả đồi hình mu rùa nằm bờ tả ngạn sông Gâm. PGS.TS Trình Năng Chung – Viện Khảo cổ học Việt Nam cho biết, đoàn khảo cổ đã phát hiện nhiều di vật, vật liệu kiến trúc cung đình.
Ngói mũi nhọn khai quật được tại nền chùa Ba Tự.
Đặc biệt, trong đó phát hiện mô hình tháp đất nung, đều là những mảnh đã bị gãy, vỡ từ nhiều mô hình tháp khác nhau. Tất cả các hiện vật tháp đất nung này mang đặc trưng kỹ thuật và loại hình thời nhà Trần, thế kỷ 13 - 14. Đây là loại di vật quý, mang đặc trưng văn hoá kiến trúc thời Trần.
Ngoài ra, đoàn khảo cổ còn phát hiện 1 chuông đồng đã bị vỡ, có lỗ xâu dây, ngói đất nung - ngói mũi nhọn có 2 mấu nổi ở đầu ngói và ngói mũi sen, gạch mỏng ốp có trang trí hoa văn (hoa chanh, hoa dây) cùng nhiều hiện vật khác.
Qua nghiên cứu các di vật, di tích, giới khảo cổ bước đầu xác định đây là một ngôi chùa cổ có niên đại khởi dựng từ thời nhà Trần. Ngôi chùa có quy mô khá lớn, được xây dựng với nhiều đặc điểm kiến trúc của các ngôi chùa thế kỷ 13 - 14, trong cương vực lãnh thổ miền núi phía Bắc của nhà Trần.
Ngôi chùa có giá trị quan trọng trong thời kỳ văn hoá Đại Việt. Đặc biệt với vị trí địa – chính trị, sự có mặt ngôi chùa này rất có ý nghĩa trong việc cắm mốc văn hoá Đại Việt ở vùng biên cương, khẳng định ý thức văn hoá chủ quyền từ hàng ngàn năm trước.