Giá lúa giảm, thương lái bỏ cọc

Giá lúa giảm từng ngày

Vụ lúa này tỉnh Bạc Liêu xuống giống hơn 45.000ha, tập trung tại các huyện Vĩnh Lợi, Hồng Dân, Phước Long và thị xã Giá Rai. Thời tiết thuận lợi cộng với nông dân nắm vững kỹ thuật sản xuất, nên năng suất lúa đạt cao. Tuy nhiên, giá lúa sụt giảm so với cách đây khoảng 1 tháng ảnh hưởng lợi nhuận của nông dân mà còn kéo theo tình trạng thương lái bẻ kèo, không thu mua dù đã đặt cọc từ trước.

Gia đình ông Nguyễn Văn Út, ấp Xóm Tre, xã Ninh Quới, huyện Hồng Dân gieo sạ 1,3ha giống lúa Đài Thơm 8, vừa thu hoạch. Trước đó, thương lái cọc 9.000 đồng/kg. Tuy nhiên, gần đây giá lúa giảm nên thương lái chỉ mua 7.800 đồng/kg.

Với mức giá này, theo ông Út vẫn đảm bảo lời hơn vụ Đông Xuân năm ngoái, tuy nhiên rõ ràng là một tin kém vui.

Ông Út cho biết, khi lúa chưa trổ đòng, thông qua cò (người đại diện của thương lái) đồng ý thu mua lúa với giá 9.000 đồng/kg, cùng với đó là đặt cọc mỗi công (1.000m2) 200.000 đồng. Tuy nhiên, gần đến ngày thu hoạch, thương lái đề nghị gia đình thỏa thuận giảm giá lúa xuống còn 8.000 đồng/kg. Thấy lúa đang đà giảm giá, ông đồng ý. Đến khi cân lúa, thương lái tiếp tục giảm thêm 200 đồng/kg, còn 7.800 đồng/kg.

Ông Út phản ánh: “Thương lái đòi bỏ cọc ở thời điểm lúa đến ngày thu hoạch khiến gia đình tôi trở tay không kịp, đành chịu bán giá thấp hơn giá nhận cọc 1.200 đồng/kg. Với sản lượng gần 13 tấn lúa, gia đình giảm lợi nhuận khoảng 15 triệu đồng”.

Tại huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau bà Nguyễn Thị Xem có 2ha, thương lái chỉ trả 6.000 đồng/kg thay vì 8.500 đồng như cam kết. Nguyên nhân do giá lúa sụt giảm và việc vận chuyển khó khăn do các dòng sông đều khô kiệt, đường lớn bị sụt lún phải vận chuyển bằng xe máy.

Nói chúng tôi bẻ kèo cũng oan

Chị Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, thương lái đến từ huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long, là người có nhiều năm thu mua lúa trên địa bàn huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu cho biết, gần một tháng qua, giá lúa Đông Xuân ở ĐBSCL giảm mạnh và chưa có chiều hướng dừng lại. Do đó, chị cũng như nhiều thương lái khác buộc phải thỏa thuận lại giá thu mua với nông dân. Đây là việc không mong muốn.

Ông Võ Minh Huy - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu - cho biết, các doanh nghiệp thu mua lúa đều đặt cọc cho nông dân từ trước Tết. Khi giá lúa sụt giảm thì có hiện tượng một số công ty bỏ cọc. Tuy nhiên, cũng có một số công ty, doanh nghiệp thỏa thuận, thương lượng với nông dân mỗi bên chịu lỗ một ít. Đây là phương án được người nông dân đồng tình.

Ông Phạm Văn Mười - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bạc Liêu - cho biết, qua khảo sát, vụ lúa Đông Xuân 2023 - 2024, hầu hết nông dân chấp nhận bán lúa theo giá mới do thương lái đưa ra, thấp hơn 1.200 - 1.500 đồng/kg với giá nhận cọc từ trước. Điều này khiến nông dân thất thu khoảng 1 - 1,5 triệu đồng/tấn lúa so với hợp đồng ban đầu.

Sở NNPTNT tỉnh Bạc Liêu khuyến cáo, nông dân cần cẩn trọng, cân nhắc hơn khi thỏa thuận bán lúa. Đồng thời khuyến khích sản xuất thông qua hình thức hợp tác, liên kết với các hợp tác xã để có hợp đồng bao tiêu chặt chẽ, giảm thiểu rủi ro. Hiện Bạc Liêu chưa trực tiếp xuất khẩu gạo, tất cả lúa thương phẩm đều được bán cho các tỉnh khác thông qua thương lái. Lổ hỗng này đã nhiều năm chưa được khắc phục.