Ông Trump chốt hạn vài ngày để ông Zelensky quyết định vận mệnh Ukraina

Chính quyền Mỹ cho Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky chỉ vài ngày để trả lời đề xuất hòa bình - tờ Financial Times dẫn các nguồn tin am hiểu cho biết hôm 10.12.

Theo một quan chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump kỳ vọng sẽ có thỏa thuận trước dịp Giáng sinh, dù trước đó ông từng nói muốn nhìn thấy kết quả vào Lễ Tạ ơn nhưng sau lại khẳng định không đặt thời hạn cụ thể.

Nguồn tin của Financial Times cho biết phái đoàn Mỹ đã trình ông Zelensky kế hoạch trong tháng 11, bao gồm yêu cầu Ukraina rút lực lượng khỏi một phần Donbass đang kiểm soát - điều kiện then chốt để Nga xem xét một lệnh ngừng bắn rộng hơn.

Ông Zelensky được cho là đã nói với các đặc phái viên Mỹ rằng ông cần thêm thời gian để tham khảo các đồng minh châu Âu trước khi đưa ra câu trả lời cuối cùng.

Trong chuyến thăm London hôm đầu tuần, ông Zelensky thừa nhận Washington đang gây sức ép buộc Kiev hướng đến “một sự thỏa hiệp”, song nhấn mạnh vẫn chưa có bất kỳ thống nhất nào về vấn đề lãnh thổ. Ông tái khẳng định Ukraina “không sẵn sàng từ bỏ đất đai nếu không chiến đấu đến cùng”.

Trong khi đó, Nga liên tục ghi nhận các bước tiến trên tiền tuyến. Đầu tháng 12, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố kiểm soát Krasnoarmeysk (Pokrovsk), thành phố được Tổng thống Vladimir Putin mô tả là “bàn đạp” quan trọng cho các chiến dịch tiếp theo.

Ở chiều ngược lại, chỉ huy Ukraina thừa nhận lực lượng của họ đang thiếu vũ khí, thiếu nhân lực và gặp khó khăn trong bù đắp tổn thất.

Ngày 10.12, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh Nga hướng tới một thỏa thuận hòa bình “ổn định, được đảm bảo bằng văn bản pháp lý”, chứ không phải một lệnh ngừng bắn tạm thời. Ông nói điều này khi được hỏi về đề xuất của ông Zelensky kêu gọi hai bên tạm dừng tấn công vào hạ tầng năng lượng, trong bối cảnh Ukraina phải áp dụng cắt điện luân phiên do các cuộc tập kích gần đây.

Thực tế, đầu tháng 3, Nga và Ukraina từng đồng ý một lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày đối với hệ thống hạ tầng năng lượng, đạt được sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, Mátxcơva cáo buộc Kiev nhiều lần vi phạm, tấn công các nhà máy lọc dầu và cơ sở năng lượng sâu trong lãnh thổ Nga. Khi đó, Nga cho biết họ không đáp trả để thể hiện thiện chí với vai trò trung gian của Mỹ.

Trong những tuần gần đây, Nga tăng cường không kích vào các mục tiêu quân sự và năng lượng của Ukraina, khiến Kiev phải áp dụng cắt điện luân phiên trên diện rộng. Mátxcơva khẳng định các đòn tấn công của họ nhằm đáp trả “các vụ khủng bố” do Ukraina tiến hành trong lãnh thổ Nga, và tuyên bố chỉ nhắm vào các cơ sở quân sự hoặc liên quan đến quân sự, không tấn công dân thường.

Trong bối cảnh chiến trường bất lợi và thời gian Washington đặt ra ngày càng gấp rút, Kiev đứng trước một bước ngoặt lớn: Hoặc chấp nhận hòa đàm theo điều kiện Mỹ - Nga đang định hình, hoặc đánh cược vào một cuộc chiến dài hơi khi mọi nguồn lực đang cạn dần.