EU thừa nhận không thể đảm bảo gói cam kết 600 tỷ USD với Mỹ

Liên minh Châu Âu (EU) vừa thừa nhận rằng họ không thể đảm bảo thực hiện cam kết đầu tư 600 tỷ USD vào nền kinh tế Hoa Kỳ, chỉ vài giờ sau khi công bố lời hứa này tại vòng đàm phán thương mại quan trọng diễn ra ở Scotland.

Nguyên nhân được cho là khoản đầu tư này hoàn toàn phụ thuộc vào khu vực tư nhân, lĩnh vực mà EU không có quyền kiểm soát trực tiếp.

Hôm Chủ nhật vừa qua, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã đạt được thỏa thuận với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, nhằm tránh một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa hai bên.

Thỏa thuận bao gồm cam kết EU sẽ đầu tư thêm 600 tỷ USD vào Mỹ trong những năm tới. Tuy nhiên, đến thứ Hai, hai quan chức cấp cao của Ủy ban Châu Âu đã làm rõ rằng số tiền này sẽ đến từ các doanh nghiệp tư nhân châu Âu, mà không có bất kỳ sự hỗ trợ nào từ nguồn vốn công.

Một quan chức cấp cao của Ủy ban Châu Âu cho biết: “Đây không phải là điều EU, với tư cách một cơ quan công quyền, có thể cam kết chắc chắn. Tất cả phụ thuộc vào kế hoạch và ý định của các công ty tư nhân”.

Hiện tại, Ủy ban chưa đưa ra bất kỳ biện pháp khuyến khích nào để đảm bảo khu vực tư nhân đạt được mục tiêu này, cũng như chưa công bố thời gian cụ thể để hoàn thành khoản đầu tư.

Vị quan chức trên giải thích thêm rằng con số 600 tỷ USD được đưa ra dựa trên những cuộc thảo luận chi tiết với các hiệp hội doanh nghiệp và công ty lớn, nhằm đánh giá ý định đầu tư của họ. Tuy nhiên, điều này vẫn để lại nhiều nghi ngờ về tính khả thi của kế hoạch.

Ngăn chặn nguy cơ thuế quan

Trước đó, Tổng thống Donald Trump từng cảnh báo sẽ áp mức thuế 30% lên hầu hết hàng hóa nhập khẩu từ EU, bắt đầu từ ngày 1/8. Sau các cuộc đàm phán hôm Chủ nhật, ông đã đồng ý giảm mức thuế xuống còn 15%.

Cam kết đầu tư 600 tỷ USD của EU được xem là yếu tố then chốt giúp hai bên đạt được thỏa thuận này. Dù vậy, nhiều ý kiến lo ngại rằng khoản đầu tư lớn như vậy có thể ảnh hưởng đến nguồn lực dành cho các dự án nội khối châu Âu.

Ủy ban Châu Âu nhấn mạnh rằng số tiền này sẽ không lấy từ ngân sách công của người dân châu Âu, mà đến từ các công ty tư nhân.

Điều này khác với cam kết của Nhật Bản gần đây, khi Tokyo huy động 550 tỷ USD từ cả nguồn vốn công và tư nhân để đầu tư vào Mỹ. Tuy nhiên, khả năng khu vực tư nhân EU đáp ứng được mục tiêu đề ra vẫn đang là một câu hỏi lớn.

Thách thức từ sự hoài nghi

Chuyên gia Nils Redeker từ Trung tâm nghiên cứu Jacques Delors nhận định với tờ POLITICO rằng phần lớn nội dung thỏa thuận này mang tính hình thức. Ông nói: “EU không giống như Trung Quốc, nơi chính phủ có thể chỉ đạo các công ty tư nhân đầu tư theo ý muốn. Việc đảm bảo mức đầu tư này là một thách thức không nhỏ”.

Hiện tại, các công ty châu Âu đã đầu tư khoảng 2,8 nghìn tỷ USD vào thị trường Mỹ, tạo ra gần 3,4 triệu việc làm. Các quan chức EU cho biết khoản đầu tư 600 tỷ USD mới sẽ bổ sung thêm vào con số ấn tượng này, nếu được thực hiện đúng kế hoạch.

Thỏa thuận giữa EU và Mỹ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xoa dịu căng thẳng thương mại, nhưng những khó khăn trong việc hiện thực hóa cam kết đầu tư cho thấy chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thử thách.

Các nhà quan sát đang chờ đợi động thái tiếp theo từ Brussels để xem liệu EU có thể biến lời hứa thành hành động hay không.