Lãi suất giữ ở mức thấp, dòng tiền gửi biến động

Trong đó, tiền gửi tổ chức tính tới cuối tháng 7/2025 chỉ còn 7,98 triệu tỷ đồng, giảm gần 128.000 tỷ đồng so với tháng trước đó.

Như vậy, từ đầu năm đến nay, tiền gửi tổ chức tăng trưởng âm trong 5 tháng liên tiếp, hầu như đứng yên trong tháng 5/2025 và chỉ tăng đáng kể trong tháng 6/2025.

Ngược lại, tiền gửi dân cư có sự tăng trưởng lên kỷ lục mới. Tính đến cuối tháng 7/2025, tiền gửi dân cư đạt gần 7,75 triệu tỷ đồng, tăng 9,68% so với đầu năm. Riêng trong tháng 7, tiền gửi cư dân đã tăng thêm 54.087 tỷ đồng.

Diễn biến này cho thấy huy động vốn đang tăng trưởng chậm hơn tín dụng, trong khi thanh khoản hệ thống vẫn dồi dào, nên sẽ tạo khoảng trống tiềm ẩn cho áp lực lãi suất.

Theo báo cáo của Chính phủ gửi tới Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khoá XIV và khoá XV về giám sát chuyên đề và chất vấn lĩnh vực Ngân hàng, lãi suất và tỷ giá khả năng tiếp tục chịu áp lực lớn từ các yếu tố phức tạp trên thị trường quốc tế.

Sức ép với lãi suất chủ yếu từ ba nguyên nhân: Thứ nhất, lãi suất cho vay đã có xu hướng giảm sâu thời gian qua.

Thứ hai, mặt bằng lãi suất thế giới có xu hướng giảm, tuy nhiên lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) vẫn ở mức cao và thị trường tài chính toàn cầu khó đoán định dưới tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ.

Thứ ba, nhu cầu vốn tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng dự kiến gia tăng, trong khi đó huy động vốn toàn hệ thống tổ chức tín dụng có thể bị ảnh hưởng và cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác.

Suốt từ năm 2023 đến nay, NHNN đã điều hành lãi suất giảm sâu. Trong năm 2023, NHNN đã điều chỉnh giảm 4 lần.

Từ năm 2024 đến nay, các mức lãi suất điều hành tiếp tục được giữ nguyên ở mức thấp nhằm tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp để góp phần hỗ trợ nền kinh tế.

Đồng thời, NHNN chỉ đạo tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, phấn đấu hạ lãi suất cho vay; tiếp tục công bố thông tin lãi suất cho vay trên trang thông tin điện tử (website) của ngân hàng nhằm cung cấp thông tin cho khách hàng tham khảo khi tiếp cận vốn vay.

Ngoài ra, NHNN đã tổ chức làm việc trực tiếp và có văn bản chỉ đạo toàn hệ thống tổ chức tín dụng triển khai các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.

Đến ngày 30/9/2025, lãi suất cho vay bình quân đối với các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại ở mức 6,54%/năm, giảm 0,4%/năm so với cuối năm 2024.

Nhận xét chung về tình hình lãi suất, báo cáo nghiên cứu về bức tranh kinh tế Việt Nam 9 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2025 của các chuyên gia Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV cho hay, lãi suất cho vay giảm nhẹ khi các tổ chức tín dụng tiếp tục đẩy mạnh các gói tín dụng với lãi suất ưu đãi nhằm kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng.

Tăng trưởng tín dụng đến cuối tháng 9/2025 đạt 13,4% so với cuối năm 2024, gấp gần 1,5 lần mức 9,11% cùng kỳ năm 2024 và là mức cao nhất so với cùng kỳ 5 năm khi NHNN tiếp tục nới lỏng, linh hoạt chính sách tiền tệ cùng với các gói tín dụng ưu đãi, tập trung cho lĩnh vực sản xuất, kinh doanh (chiếm 78% tổng dư nợ).