Đề xuất miễn thuế cho hộ kinh doanh chuyển đổi: Tạo sức bật cho kinh tế tư nhân

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó có nội dung đáng chú ý là miễn thuế trong 2 năm liên tục đối với doanh nghiệp thành lập mới từ hộ kinh doanh.

Quyền lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi

Tại dự thảo nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đang đề xuất quy định về miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ, cá nhân kinh doanh.

Theo Bộ Tài chính, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp có quy định về việc các doanh nghiệp thành lập mới từ hộ kinh doanh sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm liên tiếp kể từ thời điểm phát sinh thu nhập chịu thuế.

Thực hiện quy định nêu trên, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu đối với các doanh nghiệp mới thành lập từ hộ kinh doanh, bao gồm cả cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp, với điều kiện đáp ứng các nội dung quy định tại Khoản 2 và Khoản 3 Điều 10 của Nghị định hướng dẫn.

Thời gian miễn thuế thu nhập doanh nghiệp được tính liên tục từ năm đầu tiên doanh nghiệp phát sinh thu nhập chịu thuế. Trường hợp không có thu nhập chịu thuế trong 3 năm đầu, kể từ năm đầu tiên có doanh thu thì thời gian miễn thuế được tính từ năm thứ 4.

Nếu trong kỳ tính thuế đầu tiên, thời gian hoạt động sản xuất kinh doanh được miễn thuế dưới 12 tháng, doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng miễn thuế ngay trong kỳ tính thuế đó hoặc đăng ký với cơ quan thuế để chuyển thời điểm bắt đầu miễn thuế sang kỳ tính thuế tiếp theo.

Trong trường hợp doanh nghiệp chọn thời gian miễn thuế từ kỳ tính thuế kế tiếp, thì vẫn phải xác định và nộp số thuế phải nộp trong kỳ tính thuế đầu tiên theo đúng quy định.

Sau thời gian miễn thuế theo quy định nêu trên, nếu doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư thuộc ngành, nghề hoặc địa bàn ưu đãi thuế thì sẽ tiếp tục được hưởng các chính sách ưu đãi tương ứng như thuế suất ưu đãi hoặc miễn, giảm thuế theo quy định pháp luật. Kết thúc thời gian miễn thuế và ưu đãi thuế nếu có, doanh nghiệp sẽ áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định chung hiện hành.

Bộ Tài chính lưu ý, để được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh phải đảm bảo đã đăng ký và hoạt động theo đúng quy định pháp luật, đồng thời có thời gian sản xuất, kinh doanh liên tục tối thiểu 12 tháng tính đến thời điểm được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

Theo Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, để đạt mục tiêu 2 triệu doanh nghiệp, việc khuyến khích chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp được xem là giải pháp trọng tâm. Từ năm 2026, chính sách bỏ thuế khoán sẽ được triển khai để tăng cường tính minh bạch và công khai.

Bên cạnh đó, nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp theo phương án nêu trên, miễn thuế môn bài, cung cấp nền tảng số và phần mềm kế toán miễn phí sẽ được triển khai để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi.

Theo ý kiến của nhiều chuyên gia thuế, đây là một chính sách thiết thực, trực diện, giúp hộ kinh doanh thấy rõ lợi ích của việc chuyển đổi lên doanh nghiệp. Bên cạnh việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, quy định về kế toán, bảo hiểm… chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm là một biện pháp khuyến khích hiệu quả.

Thay vì hài lòng với tệp khách hàng bị giới hạn hiện tại, khi chuyển sang mô hình doanh nghiệp, các hộ kinh doanh sẽ có cơ hội mở rộng quy mô hoạt động, tiếp cận thị trường lớn hơn và phát triển bài bản hơn. Chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 2 năm là cú hích quan trọng để hộ kinh doanh vượt qua rào cản tâm lý và tài chính ban đầu khi chuyển đổi.

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, ông Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội nhấn mạnh, cần xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, thuận lợi cùng hệ sinh thái kinh doanh hỗ trợ hộ kinh doanh cả trong giai đoạn chuyển đổi lẫn phát triển lâu dài.

Ông Mạc Quốc Anh ủng hộ phương án miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, có thể xem xét miễn đến 3 năm. Đồng thời, cần hỗ trợ chi phí sử dụng hóa đơn điện tử và cung cấp các khoản vay tín dụng ưu đãi…

Chuyên gia thuế Hà Mai Anh cho rằng, để việc chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp đạt hiệu quả, ngoài các ưu đãi miễn, giảm thuế, cần triển khai thêm các giải pháp hỗ trợ như phát triển các phần mềm kế toán đơn giản, dễ sử dụng, miễn phí giai đoạn đầu để giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận và quản lý tài chính.

Bên cạnh đó, cần cung cấp hướng dẫn kê khai thuế rõ ràng, dễ hiểu và giảm thiểu rủi ro pháp lý trong giai đoạn đầu chuyển đổi, để hộ kinh doanh vượt qua các rào cản về tâm lý.

“Để chính sách hỗ trợ cho hộ kinh doanh chuyên đổi lên doanh nghiệp đạt hiệu quả cần có những cải cách lớn về chính sách thuế, kế toán và tài chính, hướng tới sự đơn giản, thuận tiện. Bên cạnh đó, cần có cơ chế cung cấp miễn phí gói phần mềm kế toán và hóa đơn điện tử cơ bản cho các doanh nghiệp mới chuyển đổi trong khoảng 1 - 2 năm đầu”, bà Mai Anh nhấn mạnh.